Aktualności

HISTORIA I EWOLUCJA ZNIECZULENIA DOŻYLNEGO

Tradycja dożylnego podawania narkotyków sięga XVII wieku, kiedy to Christopher Wren wstrzyknął psu opium za pomocą gęsiego pióra i świńskiego pęcherza, co spowodowało „otępienie” u psa. W latach 30. XX wieku do praktyki klinicznej wprowadzono heksobarbital i pentotal.

W latach 60. XX wieku opracowano modele i równania farmakokinetyczne dla infuzji dożylnych, a w latach 80. wprowadzono sterowane komputerowo systemy infuzji dożylnych. W 1996 roku wprowadzono pierwszy system infuzji kontrolowanej docelowo (Diprufusor).

DEFINICJA

A docelowa kontrolowana infuzjato infuzja kontrolowana w taki sposób, aby osiągnąć zdefiniowane przez użytkownika stężenie leku w interesującym przedziale ciała lub tkance. Koncepcję tę po raz pierwszy zaproponował Kruger Thiemer w 1968 roku.

FARMAKOKINETYKA

Objętość dystrybucji.

Jest to pozorna objętość, w której lek jest dystrybuowany. Oblicza się ją według wzoru: Vd = dawka/stężenie leku. Jej wartość zależy od tego, czy oblicza się ją w chwili zerowej – po bolusie (Vc), czy w stanie stacjonarnym po infuzji (Vss).

Luz.

Klirens oznacza objętość osocza (Vp), z której lek jest eliminowany w jednostce czasu, w celu uwzględnienia jego eliminacji z organizmu. Klirens = Eliminacja × Vp.

Wraz ze wzrostem klirensu skraca się okres półtrwania, a wraz ze wzrostem objętości dystrybucji – okres półtrwania. Klirens można również wykorzystać do opisania szybkości przemieszczania się leku między przedziałami. Lek jest początkowo dystrybuowany do przedziału centralnego, a następnie do przedziałów obwodowych. Znając początkową objętość dystrybucji (Vc) i pożądane stężenie terapeutyczne (Cp), można obliczyć dawkę nasycającą, aby uzyskać to stężenie:

Dawka nasycająca = Cp x Vc

Można go również użyć do obliczenia dawki bolusa potrzebnej do szybkiego zwiększenia stężenia podczas ciągłej infuzji: Dawka bolusa = (Cnew – Crzeczywista) × Vc. Szybkość infuzji potrzebna do utrzymania stanu stacjonarnego = Cp × Klirens.

Proste schematy infuzji nie osiągają stężenia stacjonarnego w osoczu aż do osiągnięcia co najmniej pięciokrotności okresu półtrwania w fazie eliminacji. Pożądane stężenie można osiągnąć szybciej, jeśli po dawce bolusowej nastąpi infuzja z odpowiednią szybkością.